Chùa Thiên Mụ Huế - Chùa cổ bên dòng sông Hương

date
27/10/2020
Chùa Thiên Mụ hay còn gọi là chùa Linh Mụ là một ngôi chùa cổ nằm trên đồi Hà Khê, tả ngạn sông Hương, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 5 km về phía tây. Chùa Thiên Mụ chính thức khởi lập năm Tân Sửu, đời chúa Tiên Nguyễn Hoàng -vị chúa Nguyễn đầu tiên ở Đàng Trong.

Chùa Thiên Mụ Huế được xem là biểu tượng tôn giáo, tâm linh và sở hữu khung cảnh nên thơ trữ tình nên đây được xem là ngôi chùa đẹp nhất trong khu vực đàng trong. Chùa còn có tên gọi khác là chùa Linh Mụ nằm ngay trên đồi Hà Khê, đường Nguyễn Phúc Nguyên, thuộc địa phận phường Kim Long, thành phố Huế. Do nằm giữa một không gian non nước hữu tình, nó đã từng là nguồn cảm hứng của bao tác phẩm nghệ thuật thi ca, hội họa.

Thiên Mụ là ngôi chùa được xây dựng sớm nhất ở Huế. Theo nhiều tài liệu ghi lại rằng thời chúa Nguyễn Hoàng vào Trấn thủ xứ Thuận Hóa đã đích thân đi xem xét địa thế để chuẩn bị cho việc xây dựng cơ đồ, sự nghiệp của dòng họ Nguyễn. Trong một lần cưỡi ngựa dọc sông Hương, ông bắt gặp một ngọn đồi nhỏ tên là Hà Khê. Nhận thấy nó giống như một con rồng đang quay đầu nên năm 1601, chúa đã cho xây trên đồi một ngôi chùa hướng ra mặt sông và đặt tên là Thiên Mụ.

Năm 1862, vì rất mong mỏi có con nối dõi tông đường, vua Tự Đức đã đổi tên thành Linh Mụ vì sợ Thiên (nghĩa là trời) phạm đến trời. Mãi cho đến năm 1869, vị vua thứ 4 của triều Nguyễn này mới cho dùng lại tên Thiên Mụ như trước. Tuy nhiên ngày nay, người ta vẫn gọi với cả hai cái tên mỗi lần nhắc đến chùa.

Vẻ đẹp của ngôi chùa Thiên Mụ Huế hơn 400 năm tuổi

Không chỉ nổi tiếng là ngôi chùa cổ nhất, Chùa Thiên Mụ Huế còn khiến bao du khách phải luyến lưu bởi vẻ đẹp bình yên khác biệt. Nhìn từ xa, ngôi chùa hiện lên với hình dáng như một con rùa khổng lồ đang gánh trên lưng một tòa tháp cổ hướng đầu ra dòng sông Hương. Đặt chân đến đây, du khách sẽ có cảm giác như lạc giữa chốn tiên cảnh và đắm mình trong không gian cổ kính. Xung quanh được bao phủ bởi những cây thông, cây cảnh, ao sen,.. mang đến một cảm giác bình yên khó tìm thấy ở bất cứ nơi nào khác.

Chùa Thiên Mụ Huế đã trải qua nhiều lần tu sửa, mở rộng quy mô, trở thành ngôi chùa gây ấn tượng mạnh về kiểu kiến trúc. Đến chùa, bạn sẽ được chiêm ngưỡng nhiều quần thể bề thế bên trong như Tháp Phước Duyên, Điện Đại Hùng, Điện Quan Thế âm,… Toàn bộ các công trình này đều nằm trên ngọn đồi hình chữ nhật hướng Bắc – Nam. Bao bọc xung quanh là bức tường đá vô cùng vững chãi.

Cổng Tam Quan chùa Thiên Mụ Huế

Cổng Tam Quan là cánh cổng chính dẫn vào chùa, có cấu trúc gồm 2 tầng và 8 mái có 3 lối đi. Tại mỗi lối qua cổng đều có cửa ván gỗ, được bó bằng đinh gõ và đai kiên cố. Ở hai bên đặt những bức tượng hộ pháp như một cách trấn giữ ngôi chùa luôn được bình yên.

Tháp Phước Duyên – tòa tháp nổi bật ở chùa Thiên Mụ

Đây là một biểu tượng gắn liền với tiếng tăm lẫy lừng của chùa Thiên Mụ Huế. Tháp Phước Duyên hay còn gọi là Phước Duyên Bửu Tháp được xây dựng vào năm 1844 có hình bát giáo cao 7 tầng, dưới lớn và nhỏ dần khi lên cao. Mỗi tầng thờ một đức Phật khác nhau.

Trong tháo có hệ thống bậc thang hình xoắn ốc dẫn lên tầng cao nhất. Riêng tầng 6 và tầng 7, bạn phải đi bằng thang bộ làm từ gỗ. Tháp chính là công trình hiện ra ngay trước mắt bạn khi bước chân vào chùa, hình ảnh của nó ngã bóng trên dòng sông Hương duyên dáng đã làm say đắm không biết bao tâm hồn.

Điện Đại Hùng – chánh điện của chùa Thiên Mụ Huế

Là ngôi nhà chánh điện của chùa, nơi thờ phật Di Lạc có đôi tai rất lớn như để lắng nghe nổi khổ cực của chúng sinh và có chiếc bụng to khoan dung cho những lỗi lầm của dân. Điện có kiến trúc kiểu Trùng thiền điệp ốc được phục chế vào năm 1959, các cột kèo đổ bằng bê tông, bên ngoài phủ một lớp sơn giả gỗ. Ngoài ra trong điện còn có chiếc chuông đồng hình nhật nguyệt và bức hoành phi trên cao khắc 4 chữ “Linh Thửu Cao Phong” do chúa Nguyễn Phúc Chu ngự đề.

Đây là điện thờ sau cuối chùa, núp trong lùm cây, được trang trí giản dị, không có hoa văn. Trong điện có tượng Quán Thế Âm Bồ Tát được đúc bằng đồng đen có nét mặt dịu dàng, ngồi trên đài sen, bên trên là bức hoành phi Quán Âm Điện. Trước tượng đồng Quán Thế Âm, cũng có một bức tượng đá nằm trong tủ kính, với những ngón tay thon dài, đường nét mềm mại, uyển chuyển. Ở hai bên thờ thập vị Điện Vương, tức là mỗi bên mười vị.

Có dịp đến Huế chúng ta hãy ghé thăm ngôi chùa cổ linh thiêng bên dòng sông Hương để được khám phá những kiến trúc độc đáo cổ xưa, cũng như lắng nghe những câu chuyện từ bao đời truyền lại.

Hồng Anh/chuaviet.org (tổng hợp)