Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa
(Trọn bộ 24 tập)
Hán dịch: Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang
Việt dịch: Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm
Khảo dịch: Hòa Thượng Thích Thiện Siêu
Sàigòn - 1998
--- o0o ---
Tập 1 - Quyển Thứ Tám
Hội Thứ Nhất
Phẩm Chuyển Sanh
Thứ 4 - 2
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa, được bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Đối với chín bực đến thứ lớp vượt qua, thuận nghịch vào ra tự tại du hý, chẳng phải cảnh giới của các Thanh văn, Độc giác thảy. Bồ tát Ma ha tát này có khi vào Sơ tĩnh lự. Từ Sơ tĩnh lự khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào Đệ nhị tĩnh lự. Từ Đệ nhị tĩnh lự khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào Đệ tam tĩnh lự. Từ Đệ tam tĩnh lự khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào Đệ tứ tĩnh lự. Từ Đệ tứ tĩnh lự khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào Không vô biên xứ định. Từ Không vô biên xứ định khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào Thức vô biên xứ định. Từ Thức vô biên xứ định khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào Vô sở hữu xứ định. Từ Vô sở hữu xứ định khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào Phi tưởng phi phi tưởng xứ định. Từ Phi tưởng phi phi tưởng xứ định khởi vào Diệt tận định. Từ Diệt tận định khởi vào lại Sơ tĩnh lự. Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này tu hành Bát nhã Ba la mật đa, với các bực đến phương tiện khéo léo, thứ lớp vượt qua tự tại du hý. Nhưng đối với trong ấy không nhiễm không chấp trước.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát dù đã được bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi. Dù đã được không giải thoát môn, vô tướng giải thoát môn, vô nguyện giải thoát môn. Dù đã trụ khổ tập diệt đạo thánh đế. Dù đã được tám giải thoát, tám thắng xứ, chín thứ đệ định, mười biến xứ, mà chẳng lấy quả Dự lưu, hoặc quả Nhất lai, hoặc quả Bất hoàn, hoặc quả A la hán, hoặc Độc giác Bồ đề. Bồ tát Ma ha tát này tu hành Bát nhã Ba la mật đa, phương tiện khéo léo khiến các hữu tình tu hành bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi. Tu hành không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. An trụ khổ tập diệt đạo thánh đế. Tu hành tám giải thoát, tám thắng xứ, chín thứ đệ định, mười biến xứ. Được quả Dự lưu, hoặc quả Nhất lai, hoặc quả Bất hoàn, hoặc quả A la hán, hoặc Độc giác Bồ đề.
Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này dù đã tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa. Dù đã trụ nội không, ngoại không, nội ngoại không, không không, đại không, thắng nghĩa không, hữu vi không, vô vi không, tất cảnh không, vô tế không, tán không, vô biến dị không, bổn tánh không, tự tướng không, cộng tướng không, nhất thiết pháp không, bất khả đắc không, vô tánh không, tự tánh không, vô tánh tự tánh không. Dù đã trụ chơn như, pháp giới, pháp tánh, bất hư vọng tánh, bất biến dị tánh, bình đẳng tánh, ly sanh tánh, pháp định, pháp trụ, thật tế, hư không giới, bất tư nghì giới. Dù đã tu tất cả đà la ni môn, tất cả tam ma địa môn. Dù đã tu Cực hỷ địa, Ly cấu địa, Phát quang địa, Diệm huệ địa, Cực nan thắng địa, Hiện tiền địa, Viễn hành địa, Bất động địa, Thiện huệ địa, Pháp vân địa. Dù đã tu ngũ nhãn, lục thần thông. Dù đã tu Phật mười lực, bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng. Dù đã tu pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Dù đã tu nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí, mà chẳng lấy Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Bồ tát Ma ha tát này tu hành Bát nhã Ba la mật đa, phương tiện khéo léo khiến các hữu tình tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa cho đến tu hành nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí, chứng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Xá Lợi Tử! Tất cả quả trí của Thanh văn và Độc giác tức là nhẫn của Bồ tát Ma ha tát. Xá Lợi Tử! Phải biết Bồ tát Ma ha tát này trụ bực Bất thối chuyển, an trụ Bát nhã Ba la mật đa mới năng làm được việc này!
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát đã lâu an trụ bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa và bao nhiêu vô lượng vô biên Phật pháp, nghiêm tịnh cung trời Đỗ sử đa. Xá Lợi Tử! Phải biết Bồ tát Ma ha tát này trong Hiền kiếp đây, quyết định được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa, dù đã được bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Đã được bốn niệm trụ, bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi. Đã tu không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Đã tu tám giải thoát, tám thắng xứ, chín thứ đệ định, mười biến xứ. Đã tu bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa. Đã tu tất cả đà la ni môn, tất cả tam ma địa môn. Đã tu Bồ tát Ma ha tát địa. Đã tu ngũ nhãn, lục thần thông. Đã tu Phật mười lực, bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng. Đã tu pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Đã tu nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí, mà đối với thánh đế hiện chưa thông đạt. Xá Lợi Tử! Phải biết Bồ tát Ma ha tát này bị buộc một đời!
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, dạo các thế giới từ một nước Phật đến một nước Phật, nghiệm tịnh cõi Phật, an lập hữu tình nơi Vô thượng giác. Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này cần phải trải qua vô lượng vô số đại kiếp mới chứng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát an trụ bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, thường siêng tinh tiến nhiêu ích hữu tình. Miệng thường chẳng nói đến lời vô nghĩa, thân ý chẳng khởi dẫn nghiệp vô nghĩa.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành sáu món Ba la mật đa, thường siêng tinh tiến nhiêu ích hữu tình. Từ một nước Phật đến một nước Phật, dứt ba ác thú đạo cho các hữu tình, phương tiện an lập trong thiện thú đạo.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tuy trụ sáu món Ba la mật đa, mà lấy bố thí Ba la mật đa thường làm dẫn đầu, dũng mãnh tu tập, thí tất cả đồ vui cho các hữu tình thường không biếng dứt. Với tất cả hữu tình cần ăn cho ăn, cần uống cho uống, cần xe cho xe, cần áo cho áo, cần hoa hương cho hoa hương, cần chuỗi ngọc cho chuỗi ngọc, cần phòng nhà cho phòng nhà, cần giường ghế cho giường ghế, cần đồ nằm cho đồ nằm, cần đèn sáng cho đèn sáng, cần của gạo cho của gạo, cần ngọc báu cho ngọc báu, cần nhạc vui cho nhạc vui, cần kẻ hầu cho kẻ hầu và tùy nó cần gì món tư cụ là vui mừng cấp cho, khiến nó không thiếu thốn một thứ gì. Thí cho rồi siêng năng ba đạo Bồ đề.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát dù trụ sáu món Ba la mật đa, mà lấy tịnh giới Ba la mật đa thường làm dẫn đầu, dũng mãnh tu tập, đủ thanh tịnh luật nghi nơi thân ngữ ý. Cũng khuyên các hữu tình tu tập luật nghi như thế, khiến mau viên mãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát dù trụ sáu món Ba la mật đa, mà lấy an nhẫn Ba la mật đa thường làm dẫn đầu, dũng mãnh tu tập, xa lìa tất cả tâm giận hờn thảy. Cũng khuyên các hữu tình khiến tu tập an nhẫn như thế, khiến mau viên mãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát dù trụ sáu món Ba la mật đa, mà lấy tinh tiến Ba la mật đa thường làm dẫn đầu, dũng mãnh tu tập, đầy đủ tu hành tất cả pháp lành, cũng khuyên khiến các hữu tình tu tập tinh tiến như thế, khiến mau viên mãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát dù trụ sáu món Ba la mật đa, mà lấy tĩnh lự Ba la mật đa thường làm dẫn đầu, dũng mãnh tu tập thắng Xa ma tha. Cũng khuyên khiến các hữu tình tu tập thắng định như thế, khiến mau viên mãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát dù trụ sáu món Ba la mật đa, mà lấy Bát nhã Ba la mật đa thường làm dẫn đầu, dũng mãnh tu tập, tu đủ tất cả Tỳ bát xá na. Cũng khuyên khiến các hữu tình tu tập thắng huệ như thế, khiến mau viên mãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa, phương tiện khéo léo hóa thân như Phật, khắp vào cõi địa ngục, bàng sanh, quỉ, hoặc người, hoặc trời. Tùy theo tiếng tăm các loại kia vì thuyết Chánh pháp, khiến được thù thắng lợi ích an vui.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát an trụ bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, hóa thân như Phật, khắp đến thế giới các Đức Phật mười phương hằng hà sa thảy, vì các hữu tình tuyên thuyết Chánh pháp, cúng dường cung kính, tôn trọng tán thán các Phật Thế Tôn. Ở chỗ các Đức Phật kia lóng nghe Chánh pháp, nghiêm tịnh cõi Phật. Khắp xem hết mười phương cõi Phật nào tịnh tướng vi diệu rốt hơn để làm kiểu, mà tự khởi tạo cõi Phật rất cực trang nghiêm thanh tịnh. Ở trong ấy, an dung các Đại Bồ tát còn bị buộc một đời, khiến kia mau chứng được sở cầu là Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, đầy đủ ba mươi hai đại sĩ tướng, tám mươi tùy hảo viên mãn trang nghiêm, các căn mãnh lợi, tối thắng thanh tịnh, chúng sanh nào thấy không chẳng khởi lòng ái kính thanh tịnh. Nhân đấy khuyên dắt, tùy theo căn dục của chúng, khiến dần dần chứng được Tam thừa Niết bàn. Như thế, Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa, nên học thanh tịnh nghiệp thân ngữ ý.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, dù được các căn rất sáng bén hơn, mà chẳng ỷ đấy trọng mình khinh người.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát từ sơ phát tâm cho đến chưa được bực Bất thối chuyển, hằng trụ thí, giới Ba la mật đa, với tất cả thời chẳng đọa ác thú.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát từ sơ phát tâm cho đến chưa được bực Bất thối chuyển, thường chẳng bỏ rời mười thiện nghiệp đạo.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát an trụ thí, giới Ba la mật đa, làm vua Chuyển luân, trọn nên bảy báu, đem pháp giáo hóa chẳng dùng phi pháp, an lập hữu tình nơi mười thiện đạo, cũng đem của báu ban thí các kẻ nghèo thiếu.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát an trụ thí, giới Ba la mật đa, hưởng nhiều trăm ngàn phước báu vua Chuyển luân, gặp gỡ vô lượng trăm ngàn các Đức Phật cúng dường cung kính, tôn trọng tán thán, không bỏ qua dịp nào.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát an trụ bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, thường vì hữu tình tà kiến mù quáng mà làm pháp soi sáng. Cũng đem sáng này thường tự soi mình cho đến Vô thường Chánh đẳng Bồ đề, pháp soi sáng này từng chẳng nới lìa.
Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này do nhờ nhân duyên đây, với các Phật pháp thường được hiện khởi. Vậy nên Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối với ba nghiệp hữu tội nơi thân ngữ ý không nên tạm khởi.
Bấy giờ, Xá Lợi Tử thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Vì sao gọi là các Bồ tát Ma ha tát thân nghiệp hữu tội, ngữ nghiệp hữu tội và ý nghiệp hữu tội?
Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát khởi nghĩ như vầy: "Đây là thân ta". Vì bởi cớ này mà khởi thân nghiệp. "Đây là lời ta". Vì bởi cớ này mà khởi ngữ nghiệp. "Đây là ý ta". Vì bởi cớ này mà khởi ý nghiệp. Xá Lợi Tử! Như thế gọi là Bồ tát Ma ha tát thân nghiệp hữu tội, ngữ nghiệp hữu tội và ý nghiệp hữu tội.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa, bất đắc thân và thân nghiệp, bất đắc ngữ và ngữ nghiệp, bất đắc ý và ý nghiệp. Lại nữa, Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa mà đắc thân ngữ ý và nghiệp kia, là khởi lên tâm xan tham, phạm giới, giận dữ, biếng nhác, tán loạn và ác huệ. Nếu khởi tâm này, chẳng gọi tên Bồ tát Ma ha tát được. Vậy nên Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa mà sanh niệm ấy là không có lẽ vậy.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, mà khởi ba món thô trọng nơi thân ngữ ý là không có lẽ vậy. Vì sao thế? Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát tu hành sáu món Ba la mật đa, vì năng tịnh tất cả thô trọng nơi thân, vì năng tịnh tất cả thô trọng nơi ngữ, vì năng tịnh tất cả thô trọng nơi ý vậy.
Bấy giờ, Xá Lợi Tử thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Vì sao Bồ tát Ma ha tát năng tịnh ba món thô trọng nơi thân, ngữ và ý? Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát tu hành sáu món Ba la mật đa, bất đắc thân và thân thô trọng, bất đắc ngữ và ngữ thô trọng, bất đắc ý và ý thô trọng. Như thế, Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát tu hành sáu món Ba la mật đa, năng tịnh ba món thô trọng nơi thân, ngữ và ý.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Nếu Bồ Tát Ma ha tát từ sơ phát tâm, thường ưa thọ trì mười thiện nghiệp đạo, chẳng khởi tâm Thanh văn, chẳng khởi tâm Độc giác. Với các hữu tình hằng khởi bi tâm muốn vớt kia khổ, hằng khởi từ tâm muốn cho kia vui. Xá Lợi Tử! Ta cũng nói Bồ tát Ma ha tát như thế là năng tịnh nơi thân ngữ ý ba món thô trọng, lợi lạc hữu tình, vì sức mạnh nơi ấy hơn hết vậy.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa tịnh Bồ đề đạo.
Khi ấy, Xá Lợi Tử thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Vì sao gọi Bồ tát Ma ha tát Bồ đề đạo? Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát tu hành sáu món Ba la mật đa, bất đắc thân nghiệp và thân thô trọng, bất đắc ngữ nghiệp và ngữ thô trọng, bất đắc ý nghiệp và ý thô trọng. Bất đắc bố thí Ba la mật đa, bất đắc tịnh giới Ba la mật đa, bất đắc an nhẫn Ba la mật đa, bất đắc tinh tiến Ba la mật đa, bất đắc tĩnh lự Ba la mật đa, bất đắc Bát nhã Ba la mật đa. Bất đắc Thanh văn, bất đắc Độc giác, bất đắc Bồ tát và bất đắc Như Lai. Xá Lợi Tử! Thế gọi là Bồ tát Ma ha tát Bồ đề đạo. Vì sao thế? Vì Bồ đề đạo với tất cả pháp đều bất đắc vậy.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa đến Bồ đề đạo, không gì ngăn trở được.
Khi ấy, Xá Lợi Tử thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Vì duyên gì mà Bồ tát Ma ha tát tu hành sáu món Ba la mật đa đến Bồ đề đạo, không gì ngăn trở? Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát khi tu hành sáu món Ba la mật đa, chẳng trước sắc, chẳng trước thọ tưởng hành thức. Chẳng trước nhãn xứ, chẳng trước nhĩ tỷ thiệt thân ý xứ. Chẳng trước sắc xứ, chẳng trước thanh hương vị xúc pháp xứ. Chẳng trước nhãn giới, chẳng trước nhĩ tỷ thiệt thân ý giới. Chẳng trước sắc giới, chẳng trước thanh hương vị xúc pháp giới. Chẳng trước nhãn thức giới, chẳng trước nhĩ tỷ thiệt thân ý thức giới. Chẳng trước nhãn xúc, chẳng trước nhĩ tỷ thiệt thân ý xúc. Chẳng trước nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ, chẳng trước nhĩ tỷ thiệt thân ý xúc làm duyên sanh ra các thọ.
Chẳng trước địa giới, chẳng trước thủy hỏa phong không thức giới. Chẳng trước nhân duyên, chẳng trước đẳng vô gián duyên, sở duyên duyên , tăng thượng duyên và từ duyên sanh ra các pháp. Chẳng trước vô minh, chẳng trước hành, thức, danh sắc, lục xứ, xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử sầu thán khổ ưu não. Chẳng trước bố thí Ba la mật đa, chẳng trước tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa. Chẳng trước nội không, chẳng trước ngoại không, nội ngoại không, không không, đại không, thắng nghĩa không, hữu vi không, vô vi không, tất cảnh không, vô tế không, tán không, vô biến dị không, bổn tánh không, tự tướng không, cộng tướng không, nhất thiết pháp không, bất khả đắc không, vô tánh không, tự tánh không, vô tánh tự tánh không. Chẳng trước chơn như, chẳng trước pháp giới, pháp tánh, bất hư vọng tánh, bất biến dị tánh, bình đẳng tánh, ly sanh tánh, pháp định, pháp trụ, thật tế, hư không giới, bất tư nghì giới.
Chẳng trước bốn niệm trụ, chẳng trước bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi. Chẳng trước khổ thánh đế, chẳng trước tập diệt đạo thánh đế. Chẳng trước bốn tĩnh lự, chẳng trước bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Chẳng trước tám giải thoát, chẳng trước tám thắng xứ, chín thứ đệ định, mười biến xứ. Chẳng trước không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Chẳng trước tất cả đà la ni môn, chẳng trước tất cả tam ma địa môn.
Chẳng trước Cực hỷ địa, chẳng trước Ly cấu địa, Phát quang địa, Diệm huệ địa, Cực nan thắng địa, Hiện tiền địa, Viễn hành địa, Bất động địa, Thiện huệ địa, Pháp vân địa. Chẳng trước ngũ nhãn, chẳng trước lục thần thông. Chẳng trước Phật mười lực, chẳng trước bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng. Chẳng trước ba mươi hai đại sĩ tướng, chẳng trước tám mươi tùy hảo. Chẳng trước pháp vô vong thất, chẳng trước tánh hằng trụ xả. Chẳng trước nhất thiết trí, chẳng trước đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí.
Chẳng trước quả Dự lưu, chẳng trước quả Nhất lai, Bất hoàn, A la hán, Độc giác Bồ đề. Chẳng trước tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát và chẳng trước chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Xá Lợi Tử! Bởi duyên cớ này nên các Bồ tát Ma ha tát tu hành sáu món Ba la mật đa, tăng trưởng thạnh lên đến Bồ đề đạo, không gì ngăn được.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát an trụ Bát nhã Ba la mật đa, chóng được viên mãn Nhất thiết trí trí để thành tựu thắng trí vậy, mới đóng kín tất cả cửa hiểm ác thú, chẳng thọ báo người trời nghèo cùng hèn hạ, các căn đầy đủ, hình mạo đoan nghiêm, được thế gian trời, người, a tố lạc thảy đều cùng tôn trọng cung kính cúng dường.
Bấy giời, Xá Lợi Tử thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Những gì gọi là Bồ tát Ma ha tát này được thành tựu thắng trí?
Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này vì thành trí đây, nên khắp thấy thế giới các Đức Phật mười phương hằng hà sa thảy tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, khắp nghe Phật kia đã thuyết Chánh pháp, khắp thấy pháp hội kia có tất cả Thanh văn và Bồ tát Tăng thảy và cũng thấy tướng thanh tịnh công đức trang nghiêm của cõi kia. Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này vì thành trí đây, nên chẳng khởi tưởng thế giới, chẳng khởi tưởng Như Lai, chẳng khởi tưởng Chánh pháp, chẳng khởi tưởng Bồ tát, chẳng khởi tưởng Thanh văn, chẳng khởi tưởng Độc giác, chẳng khởi tưởng tự, chẳng khởi tưởng tha và chẳng khởi tưởng cõi Phật.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù hành bố thí Ba la mật đa, mà bất đắc bố thí Ba la mật đa. Dù hành tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, mà bất đắc tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù trụ nội không mà bất đắc nội không. Dù trụ ngoại không, nội ngoại không, không không, đại không, thắng nghĩa không, hữu vi không, vô vi không, tất cảnh không, vô tế không, tán không, vô biến dị không, bổn tánh không, tự tướng không, cộng tướng không, nhất thiết pháp không, bất khả đắc không, vô tánh không, tự tánh không, vô tánh tự tánh không, mà bất đắc ngoại không cho đến vô tánh tự tánh không.
Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù trụ chơn như mà bất đắc chơn như. Dù trụ pháp giới, pháp tánh, bất hư vọng tánh, bất biến dị tánh, bình đẳng tánh, ly sanh tánh, pháp định, pháp trụ, thật tế, hư không giới, bất tư nghì giới, mà bất đắc pháp giới cho đến bất tư nghì giới.
Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu bốn niệm trụ mà bất đắc bốn niệm trụ. Dù tu bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi, mà bất đắc bốn chánh đoạn cho đến tám thánh đạo chi. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù trụ khổ thánh đế, mà bất đắc khổ thánh đế. Dù trụ tập diệt đạo thánh đế, mà bất đắc tập diệt đạo thánh đế. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu bốn tĩnh lự mà bất đắc bốn tĩnh lự. Dù tu bốn vô lượng, bốn vô sắc định, mà bất đắc bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu tám giải thoát mà bất đắc tám giải thoát. Dù tu tám thắng xứ, chín thứ đệ định, mười biến xứ, mà bất đắc tám thắng xứ, chín thứ đệ định, mười biến xứ. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu không giải thoát môn mà bất đắc không giải thoát môn. Dù tu vô tướng, vô nguyện giải thoát môn mà bất đắc vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu tất cả đà la ni môn mà bất đắc tất cả đà la ni môn. Dù tu tất cả tam ma địa môn mà bất đắc tất cả tam ma địa môn.
Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu Cực hỷ địa mà bất đắc Cực hỷ địa. Dù tu Ly cấu địa, Phát quang địa, Diệm huệ địa, Cực nan thắng địa, Hiện tiền địa, Viễn hành địa, Bất động địa, Thiện huệ địa, Pháp vân địa, mà bất đắc Ly cấu địa cho đến Pháp vân địa. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu ngũ nhãn mà bất đắc ngũ nhãn. Dù tu lục thần thông mà bất đắc lục thần thông. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu Phật mười lực mà bất đắc Phật mười lực. Dù tu bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, mà bất đắc bốn vô sở úy cho đến mười tám pháp Phật bất cộng.
Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu ba mươi hai đại sĩ tướng mà bất đắc ba mươi hai đại sĩ tướng. Dù tu tám mươi tùy hảo mà bất đắc tám mươi tùy hảo. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu pháp vô vong thất mà bất đắc pháp vô vong thất. Dù tu tánh hằng trụ xả mà bất đắc tánh hằng trụ xả. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu nhất thiết trí mà bất đắc nhất thiết trí. Dù tu đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí, mà bất đắc đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ trí này, nên dù tu tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát mà bất đắc tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát. Dù tu chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề mà bất đắc chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Xá Lợi Tử! Đấy gọi là Bồ tát Ma ha tát được thành thắng trí. Các Bồ tát Ma ha tát do nhờ thành trí đây, nên mới chóng năng viên mãn tất cả Phật pháp. Dù là năng viên mãn tất cả Phật pháp, mà với các pháp không chấp không thủ, vì tất cả pháp tự tánh trống không vậy.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát tu hành bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa, được tịnh năm nhãn. Những gì là năm? Nghĩa là nhục nhãn, thiên nhãn, huệ nhãn, pháp nhãn và Phật nhãn.
Khi ấy, Xá Lợi Tử thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn là thế nào?
Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy trăm do tuần. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy hai trăm do tuần. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy ba trăm do tuần. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy bốn trăm, năm trăm, sáu trăm cho đến ngàn do tuần. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy một châu Thiệm bộ. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn, sáng suốt năng thấy hai cõi Đại châu. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy ba cõi Đại châu. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy bốn cõi Đại châu. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy Tiểu thiên thế giới. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn sáng suốt năng thấy Trung thiên thế giới. Có Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn năng thấy Đại thiên thế giới. Xá Lợi Tử! Đấy là Bồ tát Ma ha tát được tịnh nhục nhãn.
Bấy giờ, Xá Lợi Tử lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn là thế nào?
Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn, năng thấy tất cả trời Tứ đại vương chúng, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Năng thấy tất cả trời Ba mươi ba, trời Dạ ma, trời Đỗ sử đa, trời Lạc biến hóa, trời Tha hóa tự tại, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn năng thấy tất cả trời Phạm chúng, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Năng thấy tất cả trời Phạm phụ, trời Phạm hội, trời Đại phạm, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn năng thấy tất cả trời Quang, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Năng thấy tất cả trời Thiểu quang, trời Vô lượng quang, trời Cực quang tịnh, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn năng thấy tất cả trời Tịnh, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Năng thấy tất cả trời Thiểu tịnh, trời Vô lượng tịnh, trời Biến tịnh, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn năng thấy tất cả trời Quảng, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Năng thấy tất cả trời Thiểu quảng, trời Vô lượng quảng, trời Quảng quả, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn năng thấy tất cả trời Vô tưởng hữu tình, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Các bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn năng thấy tất cả trời Vô phiền, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Năng thấy tất cả trời Vô nhiệt, trời Thiện hiện, trời Thiện kiến, trời Sắc cứu cánh, chỗ thấy của thiên nhãn cũng như thật biết. Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát chỗ thấy của thiên nhãn, tất cả trời Tứ đại vương chúng cho đến trời Sắc cứu cánh đã được thiên nhãn, đều chẳng thể thấy được cũng chẳng biết được. Xá Lợi Tử! Các bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn, năng thấy các loại hữu tình trong các thế giới mười phương hằng hà sa thảy chết đây sanh kia, cũng như thật biết. Xá Lợi Tử! Đấy là Bồ tát Ma ha tát được tịnh thiên nhãn.
Khi ấy, Xá Lợi Tử lại thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát được tịnh huệ nhãn là thế nào?
Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh huệ nhãn, chẳng thấy có pháp hoặc hữu vi hoặc vô vi. Chẳng thấy có pháp hoặc hữu lậu hoặc vô lậu. Chẳng thấy có pháp hoặc thế gian hoặc xuất thế gian. Chẳng thấy có pháp hoặc hữu tội hoặc vô tội. Chẳng thấy có pháp hoặc tạp nhiễm hoặc thanh tịnh. Chẳng thấy có pháp hoặc hữu sắc hoặc vô sắc. Chẳng thấy có pháp hoặc hữu đối hoặc vô đối.Chẳng thấy có pháp hoặc quá khứ hoặc vị lai hoặc hiện tại. Chẳng thấy có pháp hoặc buộc cõi Dục, hoặc buộc cõi Sắc, hoặc buộc cõi Vô sắc. Chẳng thấy có pháp hoặc thiện hoặc bất thiện hoặc vô ký. Chẳng thấy có pháp hoặc kiến bị dứt, hoặc tu bị dứt, hoặc phi mà bị dứt. Chẳng thấy có pháp hoặc học, hoặc vô học, hoặc phi học phi vô học. Cho đến hoặc tự tánh hoặc sai khác, đều không thấy gì. Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này được tịnh huệ nhãn, đối tất cả pháp phi thấy phi chẳng thấy, phi nghe phi chẳng nghe, phi giác phi chẳng giác, phi biết phi chẳng biết. Xá Lợi Tử! Đấy gọi là Bồ tát Ma ha tát được tịnh huệ nhãn.
Liền đó Xá Lợi Tử lại thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn là thế nào? Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn là năng như thật biết các thứ bổ đặc già la sai khác, nghĩa là như thật biết đây là tùy tín hành, đây là tùy pháp hành, đây là vô tướng hành, đây trụ không, đây trụ vô tướng, đây trụ vô nguyện. Lại như thật biết: Đây do không giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến dứt hẳn ba gút được quả Dự lưu; Tát ca da kiến, giới cấm thủ và nghi, đấy gọi là ba gút. Lại do nơi được tu đạo mỏng dần dục tham sân, được quả Nhất lai. Lại do thượng phần tu đạo, hết dục tham sân, được quả Bất hoàn. Lại do tăng thượng tu đạo, hết năm gút thuận thượng phần, được quả A la hán; tham sắc, tham vô sắc, vô minh, mạn và trạo cử, đây gọi là năm gút thuận thượng phần.
Lại như thật biết: Đây do vô tướng giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến dứt hẳn ba gút, được quả Dự lưu. Lại do mới được tu đạo, mỏng dần dục tham sân, được quả Nhất lai. Lại do thượng phần tu đạo, hết dục thâm sân, được quả Bất hoàn. Lại do tăng thượng tu đạo, hết năm gút thuận thượng phần, được quả A la hán.
Lại như thật biết: Đây do vô nguyện giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến dứt hẳn ba gút, được quả Dự lưu. Lại do mới được tu đạo, mỏng dần dục tham sân, được quả Nhất lai. Lại do thượng phần tu đạo, hết dục tham sân, được quả Bất hoàn. Lại do tăng thượng phần tu đạo, hết năm gút thuận thượng phần, được quả A la hán.
Lại như thật biết: Đây do không, vô tướng giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến dứt hẳn ba gút, được quả Dự lưu. Lại do mới được tu đạo, mỏng dần dục tham sân, được quả Nhất lai. Lại do thượng phần tu đạo, hết dục tham sân, được quả Bất hoàn. Lại do tăng thượng tu đạo, hết năm gút thuận thượng phần, được quả A la hán.
Lại như thật biết: Đây do không, vô nguyện giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến dứt hẳn ba gút, được quả Dự lưu. Lại do mới được tu đạo, mỏng dần dục tham sân, được quả Nhất lai. Lại do thượng phần tu đạo, hết dục tham sân, được quả Bất hoàn. Lại do tăng thượng tu đạo, hết năm gút thuận thượng phần, được quả A la hán.
Lại như thật biết: Đây do vô tướng, vô nguyện giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến dứt hẳn ba gút, được quả Dự lưu. Lại do mới được tu đạo mỏng dần dục tham sân, được quả Nhất lai. Lại do thượng phần tu đạo hết dục tham sân, được quả Bất hoàn. Lại do tăng thượng tu đạo, hết năm gút thuận thượng phần, được quả A la hán.
Lại như thật biết: Đây do không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến dứt hẳn ba gút, được quả Dự lưu. Lại do mới được tu đạo, mỏng dần dục tham sân, được quả Nhất lai. Lại do thượng phần tu đạo, hết dục tham sân, được quả Bất hoàn. Lại do tăng thượng tu đạo, hết năm gút thuận thượng phần, được quả A la hán.
Xá Lợi Tử! Đấy gọi là Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn năng như thật biết một loại bổ đặc già là như thế, do không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn khởi năm căn. Do năm căn khởi vô gián định. Do vô gián định khởi giải thoát tri kiến. Do giải thoát tri kiến, năng như thật biết có bao tập pháp đều là diệt pháp. Vì do biết này mới được thắng năm căn, dứt các phiền não, lần lữa chứng được Độc giác Bồ đề. Xá Lợi Tử! Đấy gọi là Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn, năng như thật biết: Bồ tát Ma ha tát này tối sơ phát tâm tu hành bố thí Ba la mật đa; tu hành tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa. Thành tựu tín căn, tinh tiến căn và phương tiện khéo léo, nên mới suy nghĩ thọ thân để tăng trưởng thiện pháp. Bồ tát Ma ha tát này, hoặc sanh đại tộc Sát đế lợi, hoặc sanh đại tộc Bà la môn, hoặc sanh đại tộc Trưởng giả, hoặc sanh đại tộc Cư sĩ. Hoặc sanh trời Tứ đại vương chúng, hoặc sanh trời Ba mươi ba, hoặc sanh trời Dạ ma, hoặc sanh trời Đỗ sử đa, hoặc sanh trời Lạc biến hóa, hoặc sanh trời Tha hóa tự tại. An trụ những chỗ như thế thành thục hữu tình, tùy tâm ưa vui của các hữu tình mà năng thí các thứ đồ vui thượng diệu. Cũng năng nghiêm tịnh các thứ cõi Phật, cũng đem các đồ cúng cụ thượng diệu, cúng dường cung kính, tôn trọng tán thán các Đức Phật Thế Tôn, chẳng đọa những bực Thanh văn, Độc giác thảy, cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, quyết chẳng thối lui. Xá Lợi Tử! Đấy gọi là Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn.
Lại nữa, Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn năng như thật biết: Bồ tát Ma ha tát này với Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề đã được nhận ký. Bồ tát Ma ha tát này với Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề đang được nhận ký. Bồ tát Ma ha tát này với Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề sẽ được nhận ký. Bồ tát Ma ha tát này với Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, được Bất thối chuyển. Bồ tát Ma ha tát này với Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, hãy có thể thối chuyển. Bồ tát Ma ha tát này đã trụ bực Bất thối chuyển. Bồ tát Ma ha tát này chưa trụ bực Bất thối chuyển. Bồ tát Ma ha tát này thần thông được viên mãn. Bồ tát Ma ha tát này thần thông chưa viên mãn. Bồ tát Ma ha tát này vì thần thông đã viên mãn, nên năng đến thế giới các Đức Phật mười phương hằng hà sa thảy, cúng dường cung kính, tôn trọng tán thán tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và các chúng Bồ tát Ma ha tát. Bồ tát Ma ha tát này vì thần thông chưa viên mãn, nên chẳng năng đến thế giới các Đức Phật mười phương hằng hà sa thảy, cúng dường cung kính, tôn trọng tán thán tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và các chúng Bồ tát Ma ha tát. Bồ tát Ma ha tát này đã được thần thông. Bồ tát Ma ha tát này chưa được thần thông. Bồ tát Ma ha tát này đã được Vô sanh pháp nhẫn. Bồ tát Ma ha tát này chưa được Vô sanh pháp nhẫn. Bồ tát Ma ha tát này đã được căn thù thắng. Bồ tát Ma ha tát này chưa được căn thù thắng. Bồ tát Ma ha tát này đã nghiêm tịnh cõi Phật. Bồ tát Ma ha tát này chưa nghiêm tịnh cõi Phật. Bồ tát Ma ha tát này đã thành thục hữu tình. Bồ tát Ma ha tát này chưa thành thục hữu tình. Bồ tát Ma ha tát này đã được đại nguyện. Bồ tát Ma ha tát này chưa được đại nguyện. Bồ tát Ma ha tát này đã được các Đức Phật cộng đồng khen ngợi. Bồ tát Ma ha tát này chưa được các Đức Phật cộng đồng khen ngợi. Bồ tát Ma ha tát này đã gần gũi các Đức Phật. Bồ tát Ma ha tát này chưa gần gũi các Đức Phật. Bồ tát Ma ha tát này thọ mạng vô lượng. Bồ tát Ma ha tát này thọ mạng hữu lượng. Bồ tát Ma ha tát này khi sẽ được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, Bí sô Tăng vô lượng. Bồ tát Ma ha tát này khi sẽ được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, Bí sô Tăng hữu lượng. Bồ tát Ma ha tát này khi sẽ được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, có Bồ tát Tăng. Bồ tát Ma ha tát này khi sẽ được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, không Bồ tát Tăng. Bồ tát Ma ha tát này chuyên tu hạnh lợi tha. Bồ tát Ma ha tát này chuyên tu hạnh tự lợi. Bồ tát Ma ha tát này có nan hành khổ hạnh. Bồ tát Ma ha tát này không nan hành khổ hạnh. Bồ tát Ma ha tát này vì bị buộc một đời. Bồ tát Ma ha tát này vì buộc nhiều đời. Bồ tát Ma ha tát này đã trụ thân tối hậu hữu. Bồ tát Ma ha tát này chưa trụ thân tối hậu hữu. Bồ tát Ma ha tát này đã ngồi tòa Diệu Bồ đề. Bồ tát Ma ha tát này chưa ngồi tòa Diệu Bồ đề. Bồ tát Ma ha tát này không ma đến khuấy rối. Bồ tát Ma ha tát này có ma đến khuấy rối. Xá Lợi Tử! Đấy là Bồ tát Ma ha tát được tịnh pháp nhãn.
Bấy giờ, Xá Lợi Tử lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát được tịnh Phật nhãn là thế nào?
Phật bảo cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát tâm Bồ đề không gián đoạn, vào định Kim cương dụ, được nhất thiết tướng trí, mới trọn nên Phật mười lực, bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng thảy, vô lượng vô biên bất khả tư nghì công đức thù thắng. Bấy giờ mới trọn nên vô chướng vô ngại giải thoát Phật nhãn. Các Bồ tát Ma ha tát do được Phật nhãn thanh tịnh như thế, mới vượt khỏi tất cả cảnh giới trí huệ của Thanh văn và Độc giác. Không chỗ nào chẳng thấy, không tiếng gì chẳng nghe, không điều gì chẳng giác, không việc chi chẳng biết. Với tất cả pháp thấy tất cả tướng. Xá Lợi Tử! Đấy gọi là Bồ tát Ma ha tát được tịnh Phật nhãn.
Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát cần được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề cùng Phật nhãn thanh tịnh như thế.
Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn được năm thứ mắt thanh tịnh như thế, phải siêng năng tu tập bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa. Vì sao thế? Xá Lợi Tử! Vì sáu món Ba la mật đa như thế tổng nhiếp tất cả thiện pháp thanh tịnh. Nghĩa là thiện pháp Thanh văn, thiện pháp Độc giác, thiện pháp Bồ tát và thiện pháp Như Lai. Xá Lợi Tử! Nếu hỏi ngay rằng: Pháp nào năng nhiếp tất cả thiện pháp? Nếu đáp thẳng rằng: Thậm thâm Bát nhã Ba la mật đa. Vì sao thế? Xá Lợi Tử! Vì thậm thâm Bát nhã Ba la mật đa là mẹ đẻ, mẹ nuôi của thiện pháp. Vì năng sanh năng dưỡng bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa và năm thứ mắt thảy vô lượng vô biên bất khả tư nghì công đức thù thắng vậy.
Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn được năm thứ mắt thanh tịnh như thế, nên học Bát nhã Ba la mật đa. Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, nên học năm thứ mắt thanh tịnh như thế. Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát năng học được năm thứ mắt thanh tịnh như thế, nhất định được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
--- o0o ---