Chùa Thiền Lâm - kiến trúc Ấn Độ trong lòng cố đô Huế

Chùa Thiền Lâm hay còn được biết đến với tên gọi quen thuộc chùa Phật Đứng – Phật Nằm. Tọa lạc trên đồi Quảng Tế, phường Thủy Xuân, thành phố Huế. Chùa Thiền Lâm là nơi tu học của các tăng ni Phật tử. Và những ai yêu vẻ đẹp yên bình, không gian thanh tịnh ở chùa. Đây cũng là nơi cho các bạn đến lễ Phật và thư thái tâm hồn sau những ngày căng thẳng, mệt mỏi.

Chùa còn được biết đến với những tên gọi thân thương khác như như chùa Phật Đứng – Phật Nằm, tọa lạc tại Quảng Tế thuộc ấp Cư Sĩ, xã Thủy Xuân, thành phố Huế. Nơi đây là chốn tu học của các tăng ni Phật tử và những ai yêu vẻ đẹp yên bình, không gian thanh tịnh.

Chùa Thiên Lâm khá gần với Trung tâm thành phố nên du khách có nhiều sự lựa chọn cách di chuyển để tới đây. Đây là một trong tam quan chùa Huế, khác với những ngôi chùa Phật giáo Bắc Tông với cổng tam quan dẫn vào vườn thiền, thì nơi đây lại có cổng vào mang phong cách Phật giáo Nam tông nhẹ nhàng nhưng chất thiền vẫn thể hiện rõ trong các công trình kiến trúc, không gian của ngôi chùa.

Chùa Thiền Lâm cũng như các ngôi cổ tự khác ở Huế đều ẩn chứa những nét thăng trầm theo dòng thời gian lịch sử. Xưa kia Thiền Lâm tự chỉ là một thất nhỏ hay nói đúng hơn là một cốc lá nhỏ giữa tha ma mộ địa – nơi Hòa Thượng Hộ Nhẫn tu thiền. Với phẩm hạnh và trí tuệ cao thông, Ngài đã đạt được hạnh độc cư thiền và trì bát đầu đà.

Trong chùa có hai bức tượng nổi tiếng là tượng “Thế Tôn khất thực” và “Thế Tôn niết bàn” đều do Hòa thượng Hộ Nhẫn xây dựng nên. Đường vào chùa được thiết kế, trang trí đẹp mắt với 2 bên lối đi được sơn màu vàng đậm nổi bật, thể hiện màu sắc tâm linh chủ đạo của ngôi chùa ở Huế.

Chùa là quần thể của nhiều công trình đẹp như tháp Phật, tháp mộ, nhà tăng chúng, tượng,… bên trái khuôn viên chùa là ngôi bảo tháp màu trắng với đỉnh vàng cao vót, thanh thoát giữa nền trời xanh. Bảo tháp này có tầng dưới là chánh điện, tầng trên là Xá lợi Phật Thích Ca và chư Thánh Tăng, tuy không mang trên mình bề dày như những ngôi chùa Bắc Tông tại Huế nhưng chùa Thiền Lâm luôn mang đến cho bất cứ ai đến đây cảm giác nhẹ nhàng, thanh tịnh.

Bố cục phía dưới tháp là hình tròn cắt cạnh đều trước và sau, phía sau nối thêm hậu điện thờ Phật và chỗ dành cho các chư Tăng hành lễ. Phía đỉnh tháp có dáng hình chuông úp ngược với đỉnh nhọn và được trang trí bằng các phù điêu, hoa văn giản dị, tinh tế. Hình dáng của bảo tháp này được mô phỏng theo kiểu chùa Sirimagala của Myanmar.

Phía trước khuôn viên của chùa, ngay phía dưới chân đồi bên trái là bức tượng Đức Phật tọa thiền, hướng mặt về phía Đông.  Cả bức tượng và tòa sen cao 5.2 m, tôn trí 3 tầng trên bảo đài cao 9m. Trong nội điện, tầng dưới có bức tượng Đức Phật Thích Ca cao 1,6m đặt trên bảo tọa cao tới 9m, xung quanh các bức tường trong chánh điện có trưng bày một số tranh mô phỏng về cuộc đời Đức Phật Thích Ca.

Trong chùa còn có một Đại Hồng Chung nặng tới 700kg đặt ở tay trái, cách bảo tháp chừng 10m về phía Đông là cổng tam quan không mái với biển nổi dòng chữ: “SAMADHIVARAVIHARA” và còn có tên Tiếng Việt của chùa “Thiền Lâm Tự”. Được kế thừa từ kiến trúc truyền thống của các quốc gia Phật giáo trên thế giới, nên có thể nói chùa Thiền Lâm là ngôi cổ tự duy nhất theo phái Nam Tông.

Bên cạnh đó, hãy tranh thủ ghé thăm thêm vài điểm đến khác tương tự tại Huế như: chùa Thiên Mụ – ngôi chùa nổi tiếng linh thiêng nhất bên dòng sông Hương thơ mộng, chùa Từ Hiếu – ngôi chùa nổi tiếng về câu chuyện tấm lòng hiếu thảo nuôi dưỡng mẹ già của người con là Tổ sư Nhất Định, chùa Huyền Không Sơn Thượng – ngôi chùa hiếm hoi ở Huế xây dựng theo hệ phái Nam tông,…

Tọa lạc ở vị trí tự nhiên vô cùng đắc địa, tuyệt đẹp có phong cảnh thiên nhiên thoáng mát, nhiều cây xanh tươi tốt, công trình kiến trúc độc đáo,… đã tạo nên vẻ đẹp đầy cuốn hút mà không nơi nào có được. Thiền Lâm tự sẽ là điểm đến thú vị mà bạn không thể bỏ lỡ không chỉ tận hưởng không gian yên tĩnh, trong lành mà đây còn là nơi để bạn chiêm ngưỡng những kiến trúc khác lạ trên mảnh đất xứ Huế mộng mơ.

Hồng Anh/chuaviet.org (tổng hợp)