Nếu ai đã một lần đặt chân tới Tiền Giang thưởng thức hương vị sông nước miệt vườn của cù lao Thới Sơn, ngắm khu bảo tồn thiên nhiên ở trại rắn Đồng Tâm nhưng chưa chiêm ngưỡng vẻ đẹp kết hợp nét kiến trúc châu Âu lẫn châu Á của chùa Vĩnh Tràng thì chưa thể gọi là chuyến đi trọn vẹn.
Vùng đất Tiền Giang vốn nổi tiếng với nhiều danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp mang đậm bản sắc vùng sông nước miệt vườn miền Tây Nam bộ. Đặc biệt có một công trình phật giáo nổi tiếng mà du khách không nên bỏ qua đó chính là chùa Vĩnh Tràng – Một ngôi chùa độc đáo có nét giao thoa văn hóa phương Đông và phương Tây cùng hội tụ.
Chùa tọa lạc trên đường Nguyễn Trung Trực, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. Từ thành phố Hồ Chí Minh, bạn đi theo hướng quốc lộ 1A đến trung tâm thành phố Mỹ Tho. Sau đó đi theo hướng tỉnh lộ 879 khoảng 3km, đến công viên Vĩnh Tràng, sau đó rẽ trái khoảng 300 m là đến chùa Vĩnh Tràng.Chùa Vĩnh Tràng có một lịch sử xây dựng nhiều thăng trầm và trải qua nhiều đời thay đổi, tôn tạo. Về lịch sử hình thành, được biết chùa do ông bà Tri huyện Bùi Công Đạt xây dựng thời Minh Mạng, đầu thế kỷ 19. Ban đầu chùa chỉ là một thảo am để làm nơi tu tập những ngày về hưu của ông bà Tri huyện.
Chùa có kiến trúc Á – Âu kết hợp hài hòa
Năm 1894, hòa thượng Thích Huệ Đăng ở chùa Giác Lâm (Gia Định) được mời về trụ trì. Về sau ông đã tổ chức xây dựng lại ngôi chùa tự mình gánh đất đắp nền với nhiều sự giúp đỡ của các đạo hữu. Cuối cùng nơi đây đã thành ngôi đại tự và đặt tên là chùa Vĩnh Trường. Dân gian thường gọi là chùa Vĩnh Tràng. Trải qua nhiều đời truyền thừa, chùa Vĩnh Tràng ngày càng rộng lớn, uy nghiêm, làm nơi để những người theo đạo Phật hoặc bà con gần xa đến hành hương.
Chùa gây ấn tượng với du khách gần xa đầu tiên là bởi quy mô bề thế và kiến trúc cùng lối trang trí tinh xảo của nó. Chùa có diện tích khoảng 2 hecta gồm nhiều khu vực như Phật đài A di đà, chánh điện chính, đài quân âm, vườn tháp, phòng phát hành kinh sách,…
Chùa gây ấn tượng với du khách gần xa đầu tiên là bởi quy mô bề thế và kiến trúc cùng lối trang trí tinh xả
Phía trước chùa Vĩnh Tràng có hai cổng tam quan kiểu võ quy mô và tráng lệ, được xây vào năm 1933 theo lối kiến trúc cổ lầu. Điểm đặc biệt của cổng tam quan này là ở nghệ thuật ghép những mảnh sành sứ có để minh họa cho lịch sử nhà Phật với đủ hình dáng của long, lân, quy, phượng, ngư, tiều, canh, mục,… vô cùng ấn tượng và đặc sắc.
Chùa Vĩnh Tràng được xây dựng theo lối kiến trúc tổng hợp, giao thoa giữa nền kiến trúc Á – Âu như kiến trúc Pháp, La Mã, Thái, Miên và Chàm. Những cây cột trụ và dọc hành lang phía bên tay trái chùa sẽ cho bạn cảm giác và khung cảnh như đang ở một hành lang ở Châu Âu.
Riêng tại phần trước bên ngoài chánh điện, du khách sẽ thấy có những hoa văn theo kiểu thời Phục Hưng hay vòm cửa theo kiểu La Mã. Đây là bông sắt của Pháp, kia là gạch men của Nhật Bản. Bạn cũng sẽ thấy những nét quen thuộc là chữ Hán viết theo lối chữ triện cổ kính, chữ quốc ngữ viết theo lối chữ Gô-tích.
Tất cả những hoa văn kiến trúc này kết hợp với nhau 1 cách hài hòa, tạo nên một tác phẩm tuyệt đẹp. Do những nét Phương Tây hòa lẫn với phương Đông như vậy nên cho đến nay, ngôi chùa tuy đã có nhiều năm tuổi nhưng vẫn có nét hiện đại xen lẫn cổ kính. Điều này tạo nên một sự hấp dẫn đặc biệt của riêng nó mà không ngôi chùa nào ở miền Tây bước qua.
Tuy nhiên, kiểu kiến trúc điêu khắc cốt lõi vẫn mang đậm truyền thống của người Việt. Được xây dựng theo hình dáng chữ Quốc của Hán tự, gồm 4 gian nối tiếp nhau là Tiền đường, Chánh điện, nhà Tổ và nhà Hậu.
Các gian nhà đều được làm bằng xi măng và gỗ quý, nền đúc cao và xung quanh xây tường vững chắc. Bên trong chùa có nhiều bao lam, hoành phi và câu đối cẩn bằng miếng chai nổi mầu sắc óng ánh trông rất đẹp. Các bao lam được chạm trổ công phu, tinh tế, điển hình là bộ bao lam Bát tiên kỵ thú đặt ở gian giữa.
Du lịch Tiền Giang, đến chùa Vĩnh Tràng hành hương, bạn có dịp chiêm ngưỡng hơn 60 bức tượng Phật quý, được làm từ gỗ, đồng hoặc đất nung, đều được thếp vàng óng ánh, trong đó nổi bật nhất là bộ tượng 18 vị La Hán nằm hai bên tường chánh điện được tạc bằng gỗ mít vào đầu thế kỷ 20.
Trong chùa còn có 3 pho tượng Phật lớn: Di đà cao 98 cm; Quan Âm và Thế Chí cao 93 cm và một chiếc chuông đồng lớn được gọi là Pháp Bảo Chuông cao 1,2 m, nặng khoảng 150 kg trên thân có khắc chữ “Vĩnh Trường Tự” được đúc vào khoảng giữa thế kỷ 19.
Tượng Đức Phật Thích Ca nhập Niết Bàn được bắt đầu khởi công vào ngày 15-2-2012, hoàn thành vào ngày 15-2-2013, và khánh thành vào ngày 26-3-2013. Phần pho tượng được thiết kế nằm với tư thế kiết tường, dài 32 m, cao 10 m, nặng khoảng 250 tấn với sắc thái khuôn mặt rất nhẹ nhàng và an lạc khiến cho tất cả những du khách thập phương hành hương đều cảm thấy thư thái, yên bình.
3 ngôi tượng lớn đặc trưng của chùa
Bên ngoài chùa là khu khuôn viên với rất nhiều cây kiểng, nhiều cây cổ thụ cao lớn, vườn cây ăn trái luôn rợp bóng mát cùng một hồ nước tuyệt đẹp. Nổi bật giữa hoa viên chùa là pho tượng phật Di Đà cao 24m (bệ 6m, tượng 18m) với ngụ ý Phật đang đứng trông nom chúng sinh các cõi và được xem là biểu tượng của ngôi chùa hiện nay.
Tượng Phật Di Lặc được tôn trí ngồi giữa công viên chùa cổ Vĩnh Tràng ở TP Mỹ Tho, có chiều dài 27m, chiều rộng 18 m, cao 20 m được khánh thành vào ngày 22 tháng 1 năm 2014 với nụ cười hiền hậu.
Trong 2 cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, chùa Vĩnh Tràng còn là nơi ẩn cư, nuôi dưỡng các chiến sĩ cách mạng. Trải qua chiều dài lịch sử, qua hai cuộc chiến tranh tàn phá, nhưng những nét cổ kính của ngôi chùa vẫn còn được gìn giữ gần như nguyên vẹn.
Nhìn từ xa có thể dễ dàng thấy tượng Phật Di Lặc khổng lồ
Với những giá trị lịch sử to lớn và kiến trúc độc đáo, chùa Vĩnh Tràng được công nhận là di tích lịch sử văn hóa quốc gia năm 1984, trở thành điểm du lịch Miền Tây thu hút đông đảo khách thập phương đến tham quan chiêm bái. Người dân đến đây không chỉ để ngắm một ngôi chùa lớn, mà còn đến để gửi gắm những ước vọng bình an, trải lòng mình trong một không gian yên bình, an tịnh.
Các lưu ý cần biết khi đi Chùa Vĩnh Tràng:
chuaviet.org tổng hợp